 |
| บทนำ พระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก พระอภิธรรมปิฎก ค้นพระไตรปิฎก ชาดก หนังสือธรรมะ |
 | | ||||||||||||||||||
อ่าน อรรถกถาหน้าต่างที่ [หน้าสารบัญ] [๑] [๒] [๓] [๔] [๕] [๖] [๗] [๘] [๙]      หน้าต่างที่ ๘ / ๙. ข้อความเบื้องต้น พระเถระบรรลุอนาคามิผล พระเถระละอายอยู่ว่า "แม้คฤหัสถชนก็ยังบรรลุพระอนาคามิผลได้ ในเวลาบรรลุพระอรหัตแล้วนั่นแล เราจักบอกกับสัทธิวิหาริกเหล่านั้น" ดังนี้แล้ว ไม่กล่าวอะไรๆ เลย ทำกาละแล้วเกิดในเทวโลกชั้นสุทธาวาส. ลำดับนั้น พวกสัทธิวิหาริกของท่าน ร้องไห้คร่ำครวญไปสู่สำนักพระศาสดา ถวายบังคมพระศาสดาแล้ว ร้องไห้อยู่ทีเดียว นั่งแล้ว ณ ส่วนข้างหนึ่ง. ลำดับนั้น พระศาสดาตรัสกะภิกษุเหล่านั้นว่า "ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอร้องไห้ทำไม?" ภิกษุ. อุปัชฌายะของข้าพระองค์ทำกาละแล้ว พระเจ้าข้า. พระศาสดา. ช่างเถิด ภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายอย่าคิดเลย นั่นชื่อว่าเป็นธรรมที่ยั่งยืน. ภิกษุ. พระเจ้าข้า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ แม้ข้าพระองค์ก็ทราบอยู่ แต่พวกข้าพระองค์ได้ถามถึงการบรรลุธรรมพิเศษ กะพระอุปัชฌายะ ท่านไม่บอกอะไรๆ เลย ทำกาละแล้ว เหตุนั้น พวกข้าพระองค์จึงถึงความทุกข์. ลักษณะของผู้ชื่อว่ามีกระแสในเบื้องบน ดังนี้แล้ว จึงตรัสพระคาถานี้ว่า :-
แก้อรรถ บทว่า อนกฺขาเต คือ ในพระนิพพาน. แท้จริง พระนิพพานนั้น ชื่อว่า อนักขาตะ เพราะความเป็นธรรมชาติอันใครๆ บอกไม่ได้ว่า "อันปัจจัยโน้นทำ หรือบรรดาสีต่างๆ มีสีเขียวเป็นต้น เห็นปานนี้." บาทพระคาถาว่า มนสา จ ผุโฏ๑- สิยา ความว่า พึงเป็นผู้อันจิตที่สัมปยุตด้วยมรรคผล ๓ เบื้องต่ำถูกต้องแล้ว คือให้เต็มแล้ว. บทว่า อปฺปฏิพทฺธจิตฺโต ความว่า มีจิตไม่เกี่ยวเกาะในกามทั้งหลาย ด้วยอำนาจแห่งพระอนาคามิมรรคก็ดี. บทว่า อุทฺธํโสโต ความว่า ภิกษุเห็นปานนี้ เกิดแล้วในภพอวิหา ถัดนั้นไป ก็ไปสู่อกนิษฐ ในกาลจบเทศนา ภิกษุเหล่านั้นตั้งอยู่แล้วในอรหัตผล. เทศนาได้มีประโยชน์แม้แก่มหาชน ดังนี้แล. ____________________________ ๑- บาลีเป็น ผโฐ. เรื่องพระอนาคามิเถระ จบ. ----------------------------------------------------- .. อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท ปิยวรรคที่ ๑๖ | |||||||||||||||||||
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น